محسن پرویز 3 روز پیش گفت: «رئیس اتحادیه ناشران پیشنهاد کرده بهمدت 2 یا 3 سال نمایشگاه تعطیل شود که این خود پیشنهادی است؛ بیش از یک ماه از این موضوع نمیگذرد و ما آن را تعقیب کردیم که آیا همه تشکلهای نشر هم با آن موافق هستند یا نه و هنوز بازخوردی نرسیده است و باید همه گزینهها را بررسی کنیم. البته این به معنای پاک کردن صورت مسئله است.
اگر ما این موضوع را مطرح میکردیم، دنیا بر سرمان خراب میشد؛ اما چون بعضی از رسانهها محبت ویژهای به بعضی از جریانات دارند، از کنار این پیشنهاد به سادگی عبور کرده و آن را نقد و بررسی نکردهاند.»
اما دیروز قائممقام بیستوسومین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران به ایسنا گفت: مسئولان مصلی و اتحادیه ناشران رسما چیزی را درباره نمایشگاه کتاب اعلام نکردهاند.
احسانالله حجتی میگوید: عزیزانی که از مصلی اعلام کردند نمیشود نمایشگاه کتاب را در مصلی برگزار کرد، هنوز این موضوع را رسما به ما اعلام نکردهاند. این موضوع باید رسما اعلام و بعد در شورای سیاستگذاری بررسی شود.
حجتی درباره اظهارات پرویز نیز میگوید: از سوی این اتحادیه برای من نه نامهای ارسال شده و نه صحبتی با من شده است. تنها شنیدهام در نشریه صنعت نشر چنین مسئلهای مطرح شده است. برای نمایشگاه کتاب تهران، شورای سیاستگذاری نمایشگاه باید تصمیم بگیرد و من بهعنوان یکی از اعضای این شورا هنوز نامهای دریافت نکردهام.
نکته مورد اشاره حجتی و پرویز درباره پیشنهاد اتحادیه ناشران، مربوط به اظهارات حسن کیائیان، رئیس این اتحادیه است که با توجه به هشدارهای سازمان آتشنشانی، از رئیس نمایشگاه خواسته بود «... از هماکنون به فکر رفع این مشکل برای نمایشگاه سال آتی باشند. امری که اهمیتی حیاتی دارد و در غیر این صورت چنانچه تا زمان شروع به کار نمایشگاه کتاب اردیبهشت ٨٩ مشکل حل نشود، با وجود آگاهی به تمامی مشکلات ناشی از این تصمیم، پیشنهاد توقف نمایشگاه بینالمللی کتاب را تا حل و فصل مصلی یا آماده شدن فضای جایگزین برای آن داریم!»
علامت تعجب پایان این اظهار نظر البته به خوبی طنزآمیز بودن این پیشنهاد را نشان میدهد. درواقع کیائیان با دلخوری قدیمی ناشی از انتقال نمایشگاه از محل دائمی نمایشگاههای بینالمللی به مصلی - که بر خلاف نظر اتحادیه و پس از کش و قوسهای فراوان انجام شد - از مسئولان خواسته است مشکلات مصلی را حل کنند و اگر نمیتوانند، اصلا تعطیلش کنند.
رئیس اتحادیه ناشران روز گذشته در نامهای به محمدرضا وصفی، مدیرکل مجامع، تشکلها و فعالیتهای فرهنگی این موضوع را توضیح داده است. او در نامهای که نسخهای از آن را به ایسنا هم داده است، مینویسد: مطلب نقل قولشده از اینجانب در سرمقاله بیستوهشتمین شماره نشریه صنعت نشر که در برخی از خبرگزاریها و جراید نیز منعکس شده و از آن به پیشنهاد توقف نمایشگاه بینالمللی کتاب تعبیر شده است، بر مبنای نظر کارشناسی ریاست محترم سازمان آتشنشانی شهر تهران بوده که در آن به خبرگزاری ایسنا گفته بودند: «... امسال هم مانند سالهای پیش، سازمان آتشنشانی با ارائه شواهد و مدارک موضوع نامناسب بودن مصلی را برای برگزاری نمایشگاه کتاب به اطلاع همگان رساند؛
اما امسال نیز هیچکس این هشدارها را جدی نگرفت... نبود شیر آتشنشانی، وجود انبوه مواد قابل اشتعال، انبوه جمعیت دیدارکننده، گرمای هوا و راهروهای باریک و غیرقابل عبور، خطر بالقوهای بود که ممکن بود حادثهای را به فاجعهای عظیم مبدل کند...»
کیائیان با اشاره به آنچه پیش از این گفته است، ادامه میدهد: «...این پیشنهاد مشروط بوده و ارجاع به زمانی شده که جنابعالی و دیگر مسئولان ذیربط نسبت به رفع دغدغه رئیس سازمان آتشنشانی تهران اقدامات لازم را انجام داده و نتیجهای نگرفته باشید.
بیشک به شما هم اگر بگویند که برگزاری نمایشگاه کتابی بهدلیل مشکلات عدیده ممکن است به یک فاجعهای عظیم انسانی منجر شود، چنین چیزی را خواهید گفت.»
کیائیان بعد از این توضیحات نتیجه میگیرد که با توجه به اینکه ٢٢ سال از برپایی نمایشگاه کتاب تهران میگذرد و با توجه به اهمیت و جایگاه خاصی که این نمایشگاه در تقویم بینالمللی نمایشگاههای جهان پیدا کرده است و برخی نمایشگاههای منطقه (از جمله نمایشگاه کتاب ابوظبی) تلاش دارند تا جایگزین نمایشگاه کتاب تهران شوند، بدیهی است که تعطیلی حتی یکساله این نمایشگاه نیز به صلاح کشور ما و صنعت نشر نوپایمان نباشد.
درخواست میشود به جای آنکه بررسی تعطیلی چندساله نمایشگاه کتاب تهران در دستور کار شورای سیاستگذاری نمایشگاه آن وزارتخانه محترم قرار گیرد، تلاش به عمل آید با بهرهگیری از حداکثر امکانات نهادها و سازمانهای ذیربط نسبت به حل و فصل مشکلات مطرحشده در مصاحبه ریاست محترم سازمان آتشنشانی تهران اقدام شود تا نمایشگاه دچار وقفه نشود.
جالب اینکه کیائیان هنوز هم به محل گذشته نمایشگاه فکر میکند و در پایان نامهاش مینویسد: در ضمن با توجه به سخنان مسئول محترم مصلی که در جراید هفته پیش منتشر شده، چنانچه ادامه کار نمایشگاه در مصلی عملی نباشد و جایگزین مطمئن دیگری نیز برای این کار در تهران وجود ندارد، پیشنهاد میشود مجددا برگزاری نمایشگاه کتاب در مکان دائمی نمایشگاهها نیز در دستور کار آن شورای محترم قرار گیرد تا شاید درصورت امکان و رفع مشکلات موجود، بتوان نمایشگاه سال آتی را در آن محل که پیشتر ١٩ سال در آن برگزار شده بود، برگزار کرد.
با این اوصاف و در فاصله بیش از 7 ماه تا برگزاری نمایشگاه 23، از هماکنون روشن است که نمایشگاه سال 89، نمایشگاهی پرچالش و بغرنج خواهد بود. باید تا اردیبهشت سال آینده منتظر ماند.